ISTILAH ILMU QIRAAT BAHAGIAN 1

ISTILAH-ISTILAH ILMU QIRAAT

Qiraat ialah setiap bacaan yang disandarkan kepada imam-imam, sama ada imam qiraat sepuluh iaitu daripada Imam al-Jazari atau imam qiraat tujuh iaitu daripada Imam al-Syatibi . 

Manakala Ilmu Qiraat ialah ilmu yang membincangkan tentang pelbagai bacaan kalimah-kalimah al-Quran dan keadaan kalimah-kalimah tersebut seperti panjang dan sebagainya serta pengambilan dan sebutannya mesti diambil daripada guru sehingga bacaannya sampai kepada Rasulullah s.a.w. Hukum mempelajarinya adalah fardhu kifayah.

Ilmu al-Qiraat diasas oleh Imam-Imam Qurra'. Terdapat juga pendapat yang mengatakan ianya diasaskan oleh Abu Umar Hafs bin Umar Al-Duri. Terdapat dua toriq (jalan) yang menjadi panduan utama dalam disiplin ilmu al-Qiraat ini iaitu Toriq al-Syatibi (al-Qiraat Tujuh) melalui matan حرز الأمانى ووجه التهانى dan Toriq al-Jazari (al-Qiraat sepuluh) melalui matan طيبة النشر فى القرءات العشر. Namun kedua-dua Toriq ini adalah betul dan sohih. Di Malaysia khususnya,kaedah pembelajaran dan pengajaran ilmu tajwid lebih cenderung kepada Toriq al-Syatibi. Umat Islam di Malaysia membaca Qiraat حفص عن عاصم menggunakan Toriq al-Syatibi.

Dalam ilmu qiraat, terdapat perkara ketetapan dan kaedah –kaedah yang berkaitan dengan pembacaan Al-Qur’an sebagaimana yang terdapat dalam ilmu tajwid. Maka selain daripada istilah dan kaedah yang terdapat dalam ilmu tajwid, terdapat istilah-istilah yang lain yang terdapat dalam ilmu qiraāt. Tiga belas istilah-istilah ilmu qiraat yang akan dibincangkan pada entri kali ini. Antaranya hazaf alif, isbat alif, idgham kabir, silah mim jama’, qasr, tawassut, ishbaq, mad muttasil, saktah, ha’ kinayah, tarkiq ra’, taghliz lam, taslib badal dan lain-lain lagi. Berikut akan diterangkan istilah-istilah penting yang terdapat dalam ilmu qiraat.

HAZAF ALIF

•           Membuang huruf alif pada kalimah.
•           Cara bacaan : dibaca pendek atau tanpa mad
•           Contoh pada kalimah :

     

ISBAT ALIF

•           Mengekalkan huruf alif
•           Cara bacaan : dibaca panjang dengan kadar 2  harakat
•           Contoh pada kalimah :

Pada entri yang akan datang, kami akan menerangkan tentang istilah idgham kabir, silah mim jama', dan saktah pula :)